9 συμβουλές για να ξεπεράσεις τον φόβο της αποτυχίας

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε στόχους που θέλουμε να πετύχουμε στη ζωή μας, μικρούς και μεγάλους, ακόμη κι αν οι γιορτές μας αναγκάζουν να κάνουμε μια μικρή παύση!

Θέλουμε μια υγιή σχέση, ένα όμορφο σπιτικό, μια επιχείρηση ή μια καριέρα που να μας γεμίζει.

Πολύ συχνά, στο δρόμο για την επίτευξή τους συναντάμε διάφορα εμπόδια, και ένα από τα σημαντικότερα που φαίνεται να αντιμετωπίζουμε όλοι είναι ο φόβος της αποτυχίας.

Και, η αποτυχία είναι τρομακτική. 

Όταν καταβάλλεις προσπάθεια για τον στόχο σου και περνάς άγρυπνες νύχτες προσπαθώντας να πετύχεις το κάθε βήμα, η αποτυχία μπορεί να σε συντρίψει. 

Αλλά, αν φοβάσαι συνεχώς ένα αρνητικό αποτέλεσμα, γιατί να ασχοληθείς με κάτι;

• Η δουλειά των ονείρων σου είναι εδώ, αλλά ίσως λες στον εαυτό σου ότι  όλη αυτή η προσπάθεια δεν θα έχει νόημα, εάν αποτύχεις. 
• Μπορεί να τερματίσεις μια πολλά υποσχόμενη σχέση επειδή φοβάσαι τον πόνο της αποτυχίας.

 Και στις δύο περιπτώσεις, η πιθανότητα ενός κακού αποτελέσματος μπορεί να σε εμποδίσει να επιδιώξεις κάτι όμορφο.

Είτε πρόκειται για τη στη δουλειά, είτε την προσωπική σου ζωή, είναι φυσιολογικό ν' ανησυχείς για το αν τα πράγματα θα πάνε καλά.

 Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι φοβούνται περισσότερο την αποτυχία, παρά τις αράχνες, το να μείνουν μόνοι στο σπίτι, ακόμη και τα φαντάσματα!

Αλλά ο φόβος και το άγχος θα σ' εξουθενώσουν, αν τ' αφήσεις στη μοίρα τους.

Ξέρεις ήδη ότι είναι απαραίτητο να δίνεις προσοχή στους φόβους σου και να τους αντιμετωπίζεις, ώστε να μην επηρεάσουν αρνητικά τη ζωή σου.

Παρακάτω βρίσκεται ένας οδηγός για να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις τον φόβο της αποτυχίας, και να πετύχεις ό,τι έχεις βάλει στο μυαλό σου!

Φόβος Αποτυχίας

Ο φόβος της αποτυχίας, είναι δύσκολος να εντοπιστεί.

Εκδηλώνεται μέσω υποσυνείδητων συμπεριφορών και μοτίβων σκέψης αόρατα σε εμάς (παρακάτω μερικές).

Και για να περιπλέξουμε λίγο περισσότερο τα πράγματα, αυτός ο φόβος είναι μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία: 

Φοβάσαι τόσο την αποτυχία που γίνεται το μόνο δυνατό αποτέλεσμα.

Ο φόβος της αποτυχίας, συχνά, συνοδεύεται από σταθερή νοοτροπία, εννοώντας άκαμπτη, (fixed mindset) και αυτόματες αρνητικές σκέψεις.

Η σταθερή νοοτροπία (fixed mindset) υποστηρίζει ότι είμαστε περιορισμένοι από τα όρια των ικανοτήτων μας, και ότι οι δυνατότητές μας είναι προκαθορισμένες. 

Η νοοτροπία ανάπτυξης (growth mindset) είναι το ακριβώς αντίθετο, με κύρια ιδέα ότι η προσπάθεια και η στάση μας είναι αυτά που όντως ορίζουν τις ικανότητες μας.

Η αρνητικότητα των σκέψεων και η σταθερή νοοτροπία (fixed mindset) βλάπτει την αυτοπεποίθησή σου και αυξάνει την αμφιβολία για τον εαυτό σου.

Στη συνέχεια, όταν αναπόφευκτα υπολείπεσαι, επιβεβαιώνεις στον εαυτό σου ότι ο φόβος σου είναι έγκυρος.

Ας χρησιμοποιήσουμε μια συνέντευξη για δουλειά ως παράδειγμα.

Εάν δεν μπεις στον κόπο να παρευρεθείς επειδή φοβάσαι να αποτύχεις, απλώς βεβαιώνεσαι ότι δεν θα πάρεις ποτέ τη δουλειά. Στη συνέχεια, προσπαθείς να επικυρώσεις την επιλογή σου πείθοντας τον εαυτό σου ότι δεν άξιζες ή δεν μπόρεσες να πετύχεις εξαρχής.

Και έτσι, ο κύκλος συνεχίζεται.

Το κλειδί για να σπάσεις αυτό το μοτίβο είναι ν’ αναγνωρίσεις τις συμπεριφορές σου. 

Συμπεριφορές και μοτίβα που υποδηλώνουν φόβο αποτυχίας

• Απροθυμία να δοκιμάσεις νέα πράγματα

 Τα δύσκολα έργα ή άλλες προσπάθειες δεν αξίζουν τον κόπο, αν φοβάσαι συνεχώς ότι θα αποτύχεις.

• Αυτοσαμποτάζ

 Αναβάλλεις την επιδίωξη των στόχων σου ή παραλύεις από το άγχος του πως να κάνεις τα επόμενα βήματα.

• Χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση 

Δεν πιστεύεις ότι μπορείς να πετύχεις τους στόχους σου, επομένως δεν προσπαθείς καν. Το να βλέπεις επιτυχημένους ανθρώπους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε γεμίζει τρόμο γιατί πιστεύεις ότι δεν θα πετύχεις ποτέ αυτό που έχουν.

"Δεν αξίζω" 9 συμβουλές για να ενισχύσεις την αυτοεκτίμηση σου

Πως να πιστέψεις στον εαυτό σου 11 Στρατηγικές

• Τελειομανία

Εάν δεν μπορείς να το κάνεις τέλεια, γιατί να ασχοληθείς; Είσαι πρόθυμος να προσπαθήσεις μόνο αν πιστεύεις ότι μπορείς να ανταποκριθείς στα υψηλά πρότυπα σου.

Είσαι τελειομανής;

• Αρνητικές σκέψεις 

Όταν έρθεις αντιμέτωπος/η με μια πρόκληση, το μυαλό σου γεμίζει με έναν αρνητικό εσωτερικό διάλογο.

Αρνητικές Σκέψεις: Πως να Τις Μετατρέψεις σε Ευκαιρίες

Εάν κάποιο από αυτά σου έκανε κλικ, δεν είναι αργά για να κάνεις κάποιες αλλαγές. 

Η αναγνώριση του φόβου σου μπορεί να είναι τρομακτική από μόνη της, αλλά είναι απαραίτητη για να τον ξεπεράσεις. 

Το άγχος γίνεται τόσο οικείο που το νιώθεις πιο ασφαλές από το να αντιμετωπίσεις τα υποκείμενα συμπτώματά του. 

Συχνά μπορεί να είναι σημάδι ντροπής, κατάθλιψης, άγχους ή χαμηλής αυτοεκτίμησης – όλα αυτά μπορεί να είναι δύσκολο να τα αντιμετωπίσεις. 

Αξίζει να μιλήσεις με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, εάν χρειάζεσαι βοήθεια για να αντιμετωπίσεις αυτές τις καταστάσεις.

Σε πιο ήπιες περιπτώσεις, όμως, το να μάθεις να επαναπλαισιώνεις τις σκέψεις σου μπορεί να σε βοηθήσει σημαντικά. 

Μην υποτιμάς τη δύναμη της θετικής σκέψης!

• Ξεκίνησε κάνοντας αυτές τις τέσσερις ερωτήσεις στον εαυτό σου.

Την επόμενη φορά που θα νιώσεις φόβο, πάρε μια βαθιά ανάσα και γράψε τις σκέψεις σου σε ένα ημερολόγιο. 

Μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτές τις ερωτήσεις για να φλερτάρεις με έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης:

1. Τι φοβάμαι πραγματικά; Π.χ. Φοβάμαι ότι θα γελοιοποιηθώ

Η καταγραφή των φόβων σου μπορεί να τους κάνει να φαίνονται λιγότερο τρομακτικοί. 

Τα προβλήματα τείνουν να φαίνονται πολύ μικρότερα στο χαρτί, απ’ ότι στο μυαλό σου.

2. Για ποιον προσπαθώ; 

Μερικές φορές ο φόβος σου σε εμποδίζει να βοηθήσεις άτομα για τα οποία νοιάζεσαι. Η υπενθύμιση του για ποιον το προσπαθείς μπορεί να σου δώσει την ώθηση που χρειάζεσαι.

Το κάνεις για τα παιδιά σου, να είναι πιο χαρούμενα; Για τους γονείς σου ή για τη σύζυγό σου;

Εάν ο στόχος σου δεν αφορά κάποια αγαπημένα πρόσωπα, σκέψου για ποιον προσπαθείς.

Μήπως για σένα; 

Εσύ δεν είσαι ένα αγαπημένο σου άτομο;

Δεν αξίζεις την ευτυχία και την πληρότητα στη ζωή σου;

Ακόμη κι αν αφορά μόνο εσένα, η επιτυχία σου και η ευτυχία σου θα χαροποιήσουν τους αγαπημένους σου ανθρώπους - εκείνους που νοιάζονται για σένα.

3. Ποιο είναι το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί; 

Το χειρότερο σενάριο μπορεί να μην είναι τόσο κακό όσο νομίζεις. 

Σε πολλές περιπτώσεις, η αποτυχία δεν αλλάζει πολλά για την τρέχουσα κατάστασή σου, οπότε τι έχεις να χάσεις;

Κι αν είναι πραγματικά κακό, πώς θα προετοιμαστείς, τι θα κάνεις σε περίπτωση που πάει άσχημα;

4. Κι αν πετύχω; 

Αυτό το σημαντικό σημείο, παραδόξως, είναι κάτι που πολλοί άνθρωποι αμελούν να σκεφτούν σοβαρά. 

Σκέψου πως θα βελτιωνόταν η ζωή σου αν πετύχεις αυτό που θέλεις. 

Γράψε όλα αυτά που θα επηρεαστούν θετικά από την επιτυχία σου, ακόμα και τα πιο μικρά. Θυμήσου γιατί μπήκες στον... χορό εξαρχής.

Η ανάγνωση των απαντήσεών σου μπορεί να σε βοηθήσει να αναγνωρίσεις τους φόβους σου, τα μοτίβα σκέψης και τις περιοριστικές πεποιθήσεις που δεν γνώριζες πριν. 

Μπορεί επίσης να σε κάνει να αισθάνεσαι λιγότερο άγχος, επιτρέποντάς σου να εξετάσεις τους φόβους σου αντικειμενικά και να σχεδιάσεις μια πορεία δράσης.

Πως να ξεπεράσεις τον φόβο της αποτυχίας

Είναι άλλο να προσδιορίζεις τους φόβους σου, και άλλο να τους ξεπεράσεις.

Παρακάτω βρίσκονται μερικές συμβουλές που θα σε βοηθήσουν ν' αντιμετωπίσεις τον φόβο της αποτυχίας, και να πετύχεις τους στόχους σου, με περισσότερη διαύγεια και δύναμη.

1. Αποδέξου ότι η αποτυχία είναι φυσιολογική — και μπορεί να είναι για καλό

Υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο η έκφραση "fail fast” (αποτυχία στα γρήγορα) έχει κερδίσει δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων γνωρίζουν ότι η αποδοχή της αποτυχίας είναι μέρος της επιτυχίας. 

Κάθε λάθος είναι ένα σκαλοπάτι προς έναν μεγαλύτερο στόχο.

Κανείς δεν ξεκινά μια επιχείρηση με σκοπό να αποτύχει. 

Αλλά, αν τα πράγματα πάνε στραβά, καλύτερα να γίνει γρήγορα. Όσο πιο γρήγορα τελειώσει, τόσο πιο γρήγορα μπορείς να μάθεις από τα λάθη σου και να προχωρήσεις.

Δεν σε ορίζουν τα λάθη σου

2. Προσδιόρισε τα οφέλη των προηγούμενων αποτυχιών

Πολλές αρνητικές εμπειρίες έχουν κρυφά οφέλη, ακόμα κι αν δεν τα βλέπεις αμέσως.

Ρίξε μια ματιά σε προηγούμενα λάθη και πως σε επηρέασαν. 

Ίσως ένα ενοχλητικό τυπογραφικό λάθος σε έκανε πιο προσανατολισμένο στη λεπτομέρεια ή μια χαμένη προθεσμία σε έκανε πιο αποτελεσματικό.

Αυτές οι εμπειρίες μπορεί να πονούσαν, αλλά εσύ επέμεινες. 

Έμαθες από αυτές τις αποτυχίες, και σίγουρα θα μάθεις και από τις επόμενες (Είπαμε, η αποτυχία είναι μέρος της ζωής!)

3. Υιοθέτησε τη στάση ενός αρχάριου

Για όλα υπάρχει η πρώτη φορά.

Η υιοθέτηση της στάσης ενός αρχαρίου αφορά την προσέγγιση νέων προκλήσεων με περιέργεια και θετική σκέψη, και όχι με φόβο. 

Δες κάθε κατάσταση ως μαθησιακή εμπειρία, και δώσε στον εαυτό σου την άδεια να μην γίνει αμέσως επαγγελματίας. Ακόμη και ο Μάικλ Τζόρνταν εξασκήθηκε πριν γίνει επιτυχημένος.

Εάν είσαι τελειομανής, πιθανότατα θέλεις να πετύχεις στην πρώτη σου προσπάθεια.

Αλλά αυτή είναι μια μη ρεαλιστική προσδοκία. 

Θα συναντήσεις εμπόδια και αυτό είναι εντάξει. 

Δύο μικρά βήματα μπροστά και ένα βήμα πίσω εξακολουθούν να είναι πρόοδος. 

4. Μίλησε με κάποιον που εμπιστεύεσαι

Όταν το μυαλό σου έχει «κολλήσει», οι υπερβολικές σκέψεις, η υπερανάλυση, το άγχος, και η υπερένταση μπορεί να σε κάνουν να …εκραγείς! 

Η συζήτηση με κάποιον που εμπιστεύεσαι μπορεί να σε βοηθήσει να ρίξεις νέο φως στην κατάστασή σου — είτε είναι φίλος, μέντορας, μέλος της οικογένειας ή θεραπευτής. Μίλησε για τους φόβους σου και άκουσε τα σχόλιά τους. 

Μπορεί να σε βοηθήσουν ν’ αλλάξεις τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα.

5. Δώσε στον εαυτό σου περισσότερες επιλογές

Όταν ανησυχείς για μια κατάσταση, είναι εύκολο να προσηλωθείς σε ένα πιθανό αρνητικό αποτέλεσμα. Αλλά μέχρι να το ολοκληρώσεις, δεν ξέρεις πως τελειώνει η ιστορία. 

Δεν μπορείς να προβλέψεις το μέλλον. 

Σκέψου την πιθανότητα τα πράγματα να εξελιχθούν καλύτερα από όσο νομίζεις. Γιατί να βλέπεις μόνο την αρνητική κατάληξη;

Γιατί "κολλάει" το μυαλό σου στα αρνητικά

Χρησιμοποίησε αυτό το υπέροχο μυαλό σου και οραματίσου διάφορα σενάρια. Αυτό το νέο έργο μπορεί να οδηγήσει σε νέες επαφές, μια βαθύτερη σχέση με τον αγαπημένο σου ή την ομάδα σου ή περισσότερες γνώσεις για τον κλάδο σου. 

Όλα είναι πιθανά!

6. Ποιο είναι το κόστος της μη προσπάθειας;

 «Χάνεις το 100% των βολών που δεν ρίχνεις». Wayne Gretzky,

Το να ζεις μέσα στον φόβο έχει κόστος. 

Εάν δεν δοκιμάσεις ποτέ τίποτα, θα μπορούσες να χάσεις μερικές από τις μεγάλες ευκαιρίες της ζωής. 

Να θυμάσαι ότι η προσπάθεια και η αποτυχία είναι συχνά καλύτερη από το να μην προσπαθείς καθόλου.

7. Προσαρμόσου

Τίποτα δεν είναι σταθερό.

Εάν δοκιμάσεις κάτι και δεν είναι αυτό που περίμενες, μπορείς να κάνεις αλλαγές. 

Μπορείς να εγκαταλείψεις μια δουλειά που δεν σου αρέσει πια, να ζητήσεις βοήθεια όταν είσαι κουρασμένος ή να παρατείνεις την προθεσμία σου εάν το χρειάζεσαι. 

Εφόσον είσαι πρόθυμος/η να προσαρμοστείς, ποτέ δεν «κολλάς» σε μια απόφαση.

Αυτή η ευελιξία θα σε βοηθήσει να πετύχεις πιο γρήγορα τους στόχους σου.

7 βήματα για να πετύχεις κάθε στόχο!

8. Κάνε το!

Ο φόβος σου μπορεί να μην εξαφανιστεί ποτέ, και αυτό είναι εντάξει. 

Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τον αφήσεις να σε ελέγχει. 

Θάρρος σημαίνει να προχωράς, παρά τον φόβο. 

Οπλίσου με θάρρος και θα εκπλαγείς με το τι μπορείς να καταφέρεις!

Πως να πιστέψεις στον εαυτό σου 11 Στρατηγικές

9. Να είσαι ευγενικός/η με τον εαυτό σου

Εάν τα πράγματα δεν πάνε όπως θέλεις, γίνε ευγενικός με τον εαυτό σου. 

Η αυτοφροντίδα είναι ζωτικής σημασίας όταν η ζωή δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σου. 

Πήγαινε σπίτι, κάνε ένα μπάνιο, πήγαινε στο γυμναστήριο — ό,τι χρειάζεσαι για να ανακουφίσεις το άγχος πριν μπεις ξανά στην κούρσα.

Αυτοσυμπόνια - 4 ασκήσεις για σένα που δεν ξέρεις πως να ξεκινήσεις

Σε κανέναν δεν αρέσει να κάνει λάθη. 

Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ντροπιαστικά.

Στη χειρότερη περίπτωση, επηρεάζουν τα μέλη της ομάδας μας ή τους αγαπημένους μας. 

Αλλά είναι αναπόφευκτα.

Μπορείς να κυνηγάς την τελειότητα όσο θέλεις, αλλά το να κάνεις λάθος σημαίνει ότι είσαι άνθρωπος. 

Η στιγμή που σταματάς να κάνεις λάθη είναι η στιγμή που σταματάς να αναπτύσσεσαι στη ζωή και την καριέρα σου.

Ένας παλιός μου διευθυντής μου έλεγε, όταν έλεγα συγγνώμη για κάποιο λάθος «Μαρία, αν δεν κάνεις λάθη σημαίνει ότι δεν δουλεύεις!»

Φυσικά, δεν αξίζει να παίρνεις κάθε ρίσκο που υπάρχει— δεν θέλεις να μπεις σε επικίνδυνες καταστάσεις.

Αλλά, πολλές από τις ευκαιρίες της ζωής περιλαμβάνουν μια υγιή πρόκληση.

Το να μάθεις να ξεπερνάς τον φόβο της αποτυχίας είναι πιο εύκολο να το λες, παρά να το κάνεις. Αλλά πιστεύω ότι μπορείς να το κάνεις αν ακολουθήσεις τα παραπάνω - και είμαι ενθουσιασμένη να σε βλέπω να αναπτύσσεσαι και να προοδεύεις!

Με αγάπη,

Μαρία

Disclaimer: Οι πληροφορίες που παρέχονται παραπάνω, προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστούν συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία σχετικά με ιατρικές ή ψυχικές παθήσεις. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτόν τον ιστότοπο ή οποιοδήποτε σχετικό περιεχόμενο δεν πρέπει να λαμβάνονται ως ιατρική ή ψυχιατρική συμβουλή. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε οποιεσδήποτε αποφάσεις που σχετίζονται με τη σωματική ή ψυχική σας υγεία.