Μάθε να ξεπερνάς τις δικές σου περιοριστικές πεποιθήσεις!

«Δεν το ‘χω με τα μαθηματικά».

«Δεν είμαι καλός να μιλάω μπροστά σε κόσμο».

«Πάντα τα κάνω χάλια στις σχέσεις μου».

«Είμαι κακή με τα λεφτά». 

«Φαίνεται καλή ιδέα, αλλά μάλλον θα τα μπλέξω. Συνήθως αυτό κάνω»

Ίσως έχεις ακούσει τα παραπάνω από έναν φίλο ή συνάδελφο. 

Ίσως το σκέφτηκες ή το είπες για σένα.

Είτε πρόκειται για φόβους, είτε απλώς για τις ιδέες μας για το πως λειτουργεί ο κόσμος, οι πεποιθήσεις μας διαμορφώνουν το πως συμπεριφερόμαστε και πως ερμηνεύουμε αυτό που συμβαίνει. 

«Οι άνθρωποι ταράζονται όχι απ’ αυτά που συμβαίνουν, αλλά από την άποψή τους γι’ αυτά που συμβαίνουν.» - Επίκτητος

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις μπορούν να μας εμποδίσουν να προσπαθήσουμε για κάτι ή να σαμποτάρουν τις προσπάθειες και τις σχέσεις μας.

Συχνά ξεκινούν από μικρή ηλικία αλλά «ριζώνουν» με την πάροδο του χρόνου. 

Γίνεσαι ένα άτομο που συγκρατεί τον εαυτό σου. Γιατί;

• Πώς ένας άνθρωπος μεταμορφώνεται από ατρόμητο παιδί σε κάποιον που φοβάται την αποτυχία, αποφεύγει προκλήσεις και ευκαιρίες μάθησης ή αμφιβάλλει συνεχώς για τον εαυτό του;

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις μπορούν να σχηματιστούν από την παιδική ηλικία έως τη ενήλικη ζωή. 

Ήρθε η ώρα να μάθεις για τις περιοριστικές πεποιθήσεις σου και πως μπορείς να τις ξεπεράσεις.

Τι είναι οι περιοριστικές πεποιθήσεις;

Η πεποίθηση είναι μια σκέψη που έχει τραφεί από την πίστη μας. 

Η περιοριστική πεποίθηση είναι μια σκέψη ή κατάσταση του μυαλού που πιστεύεις ότι είναι η απόλυτη αλήθεια και σε εμποδίζει να κάνεις ορισμένα πράγματα. Δηλαδή, σε περιορίζει.

Αυτές οι πεποιθήσεις δεν χρειάζεται να αφορούν πάντα εσένα.

Θα μπορούσαν να αφορούν το πως λειτουργεί ο κόσμος, τις ιδέες σου και πως αλληλοεπιδράς με τους ανθρώπους.

«Ο μόνος τρόπος για πετύχεις στη δουλειά είναι να δουλεύεις ασταμάτητα». 

«Τα λεφτά βγαίνουν δύσκολα»

«Όλοι οι άντρες είναι γουρούνια»

«Οι γυναίκες είναι χειριστικές»

«Δεν μπορείς να εμπιστευτείς κανέναν». 

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις μπορούν να αλλάξουν τη ζωή σου, αλλά συνήθως όχι προς το καλύτερο.

Είναι πολύ πιθανό να σ' εμποδίσουν

• να κυνηγήσεις τα όνειρά σου,
• να δημιουργήσεις υγιείς σχέσεις,
• να κάνεις αλλαγές σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής σου

Το να έχουμε κατά κύριο λόγο περιοριστικές πεποιθήσεις μας κρατά εντός της ζώνης άνεσής μας.

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις μπορούν μερικές φορές να λειτουργήσουν ως αμυντικός μηχανισμός για να προστατευτούμε από τον πόνο.

Το υποσυνείδητό μας θα μπορούσε να θυμηθεί προηγούμενες αρνητικές εμπειρίες και να προσπαθήσει να μας αποτρέψει από το να πληγωθούμε.

Αυτά τα υποσυνείδητα όρια θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δυσάρεστα συναισθήματα και καταστάσεις όπως

• αυτο-αμφισβήτηση
• φόβο
• το σύνδρομο του απατεώνα
• άγχος
• αναβλητικότητα

Νιώθεις σαν Απατεώνας; Το Σύνδρομο του Απατεώνα

Από πού προέρχονται;

Μπορεί να αναγνωρίζεις μια δική σου περιοριστική πεποίθηση, αλλά ίσως όχι από που προέρχεται. 

Η αλήθεια είναι ότι οι περιοριστικές μας πεποιθήσεις προέρχονται από πολλά διαφορετικά μέρη.

Για να τις ξεπεράσουμε, πρέπει πρώτα να μάθουμε από που πηγάζουν.

Οικογενειακές αξίες και πεποιθήσεις

Οι γονείς σου, οι φροντιστές σου, και άλλα μέλη της οικογένειάς σου σε δίδαξαν μια σειρά από πεποιθήσεις και αξίες, ξεκινώντας πριν καν το συνειδητοποιήσεις.

Αρχίζουμε να αναπτύσσουμε τις βασικές μας πεποιθήσεις όταν είμαστε παιδιά, βασισμένοι πρώτα σε όσα μαθαίνουμε από την οικογένειά μας, είτε μεταδίδουν αυτές τις πεποιθήσεις σκόπιμα, είτε όχι.

• Ένας παππούς και μια γιαγιά μπορεί να επικεντρωθεί στις διαφορές μεταξύ των «πλουσίων» και όλων των άλλων.
• Ένας πατέρας μπορεί να τονίσει την ευσέβεια και την ευθύνη με τρόπο που υπερβάλλει τα παιδικά παραπτώματα. ("Δεν πρέπει να κάνεις λάθη".) 

Δεν σε ορίζουν τα λάθη σου

• Μια μητέρα μπορεί να ωθήσει τα παιδιά της να δουλέψουν σκληρά για να πετύχουν σε ένα επάγγελμα κύρους, ως το κλειδί για μια καλύτερη ζωή.

Πολλές φορές, οι πεποιθήσεις ήταν δικές τους και τις μετέδωσαν σε εσένα.

Θα μπορούσαν να αφορούν συγκεκριμένα μονοπάτια καριέρας, γούστο στη μουσική ή χόμπι κ.α. 

Τελικά, χτίζεις το δικό σου σύνολο περιοριστικών πεποιθήσεων που βασίζονται εν μέρει σε όσα σε έχει διδάξει η οικογένειά σου.

Εμπειρίες ζωής

Κάθε εμπειρία που έχεις στη ζωή σου δημιουργεί ένα συναίσθημα που θα θυμάσαι.

Αυτά τα συμπεράσματα που βγάζεις από τις εμπειρίες σου υπαγορεύουν τι θα επιλέξεις να κάνεις στο μέλλον.

Ίσως είχες δυο φίλους που εργάζονταν ως πωλητές, και σε πρόδωσαν και οι δύο.

Την επόμενη φορά που θα γνωρίσεις έναν πωλητή, μπορεί να αρνηθείς να έρθεις σε επαφή μαζί του επειδή θυμάσαι να μισείς τις προηγούμενες εμπειρίες σου.

Ξεπερνώντας την προδοσία

Εκπαίδευση

Από όποιον κι αν μαθαίνεις, είτε είναι δάσκαλοι, οικογένεια ή φίλοι, επηρεάζουν αυτό που πιστεύεις ότι είναι αληθινό.

 Όταν η δουλειά κάποιου είναι να μοιράζεται πληροφορίες και πεποιθήσεις, τις απορροφάς.

Εάν το άτομο που σε διδάσκει είναι κάποιος που θαυμάζεις και σέβεσαι πολύ, γίνεσαι πιο ανοιχτή/ος να πιστεύεις όλα όσα λένε.

Ακόμη κι αν είναι άσχετα με το αντικείμενο που γνωρίζει!

Παραδείγματα περιοριστικών πεποιθήσεων

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις υπάρχουν σε όλους τους τομείς της ζωής μας.

Ακολουθούν πέντε παραδείγματα από τις πιο κοινές περιοριστικές πεποιθήσεις για τον εαυτό μας, τον κόσμο και τη ζωή γενικότερα:

1. «Είμαι πολύ μεγάλος για να επιστρέψω στο σχολείο. Έχασα την ευκαιρία για την εκπαίδευσή μου, οπότε γιατί να προσπαθήσω τώρα;»

2. «Ο τύπος της προσωπικότητάς μου δεν ταιριάζει με πολλούς, επομένως δεν πρόκειται ποτέ να βρω κάποιον για σχέση».

3. «Αν πάρω διαζύγιο, κανείς δεν θα θέλει να είναι ξανά μαζί μου επειδή έχω ήδη παντρευτεί».

4. «Είμαι πολύ εσωστρεφής για να γίνω επιτυχημένος επιχειρηματίας. Πρέπει να τα παρατήσω».

7 Σημάδια ότι Είσαι Εσωστρεφής

5. «Δεν έχω χρόνο να ξεκινήσω ένα νέο χόμπι γιατί είμαι πολύ απασχολημένη».

Δεν σου φτάνουν οι ώρες της ημέρας;

Πως ν' αναγνωρίσεις τις περιοριστικές πεποιθήσεις

Όλοι αναπτύσσουμε συνήθειες που ακολουθούμε αυτόματα και δεν τις αμφισβητούμε. 

Αλλά όταν προσπαθείς να ξεπεράσεις τις περιοριστικές πεποιθήσεις, πρέπει να κάνεις ένα βήμα πίσω και να σκεφτείς την καθημερινότητά σου.

Πώς μιλάς στον εαυτό σου; 

Ποια είναι η αντίδρασή σου όταν κάνεις λάθη;

Ακολουθούν τρεις τρόποι που μπορούν να σε βοηθήσουν να βρεις τις δικές σου περιοριστικές πεποιθήσεις:

1. Σκέψου τη συμπεριφορά σου

Η αξιολόγηση της συμπεριφοράς σου μπορεί να σε βοηθήσει να βρεις τι προκαλεί τις περιοριστικές σου πεποιθήσεις.

Σκέψου πότε κάποιος πλήγωσε τα συναισθήματά σου και χρειάστηκε να υπερασπιστείς τον εαυτό σου.

Ποια ήταν η αντίδρασή σου;

Μίλησες ή απομακρύνθηκες από την κατάσταση χωρίς να ενημερώσεις το άτομο για το πως ένιωσες;

Καταστάσεις όπως αυτή μπορεί να σου δείξουν ότι μπορεί να έχεις μια περιοριστική πεποίθηση ότι πρέπει να αποφύγεις τη σύγκρουση με κάθε κόστος, αλλά αυτό επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις σου.

Πώς να ζητήσεις αυτά που θέλεις Α Μέρος

2. Γράψε τις πεποιθήσεις σου

Προσπάθησε να γράψεις τις γενικές και λεπτομερείς πεποιθήσεις σου - τις προσωπικές, τις ασαφείς και αυτές που πιστεύεις πολύ έντονα.

Μπορείς να τις κατηγοριοποιήσεις ανά ενότητες όπως οικογένεια, σχέσεις και υγεία.

Θα σε βοηθήσει να ξεκινήσεις με τις λέξεις του κάθε τομέα, όπως:

• "Οι σχέσεις..." (π.χ. Οι σχέσεις είναι δύσκολες)
• "Τα λεφτά..." (π.χ. Τα λεφτά βγαίνουν δύσκολα)
• "Ο χρόνος..." (π.χ. Ο χρόνος ποτέ δεν είναι αρκετός)
• "Οι άντρες/γυναίκες..." (π.χ. "Οι άντρες είναι άπιστοι/οι γυναίκες είναι άπληστες")

Χωρίς να σκέφτεσαι πολύ ποιες πεποιθήσεις γράφεις, σου δίνει την ευκαιρία να τις εξετάσεις μόλις τελειώσεις.

Με αυτόν τον τρόπο, μπορείς να προσδιορίσεις ποιες είναι οι δικές σου περιοριστικές πεποιθήσεις.

Hint Γράψε γρήγορα, χωρίς να τις διορθώνεις! Πολλές φορές δεν ξέρουμε τις πεποιθήσεις μας και … μας «ξεφεύγουν»! 

Για παράδειγμα, έχω μια πανέξυπνη και δυναμική πελάτισσα η οποία θέλει να απολαμβάνει μια όμορφη σχέση με τον σύντροφό της. Συζητώντας, μου αποκάλυψε (και στον εαυτό της!) ότι πιστεύει ότι όλοι οι άντρες είναι άπιστοι. 

Πόσο πιθανό είναι να έχει μια υγιή ρομαντική σχέση με έναν άντρα, αν πιστεύει ότι όλοι οι άντρες είναι άπιστοι;

Βρήκαμε μια περιοριστική πεποίθηση, λοιπόν, που μπορούμε να δουλέψουμε παρέα.

3. Κάνε μια λίστα με πράγματα που σε προκαλούν (triggers)

Σίγουρα υπάρχουν πράγματα που σε προκαλούν κατ’ επανάληψη στη ζωή σου, τα οποία ίσως αποφεύγεις.

Αυτά θα μπορούσαν να σχετίζονται με τις περιοριστικές σου πεποιθήσεις, γι' αυτό αναρωτήσου:

«Ποιες περιοριστικές πεποιθήσεις κουβαλάω σε σχέση με αυτό;»

Κάνε μια καταγραφή των εναυσμάτων (triggers) σου και αναζήτησε τυχόν μοτίβα.

Αυτό θα σου προσφέρει την ευκαιρία να σκεφτείς στρατηγικές αυτοβελτίωσης για συγκεκριμένους τομείς της ζωής σου.

Τα εναύσματα συνοδεύονται από έντονα συναισθήματα, οπότε να είσαι σε εγρήγορση!

• Δεν έχεις βρει τη δουλειά των ονείρων σου, και απλώς πιστεύεις ότι είναι θέμα κακοτυχίας; Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι έχεις μια περιοριστική πεποίθηση ότι η κακή σου τύχη είναι αυτό που εμποδίζει την επιτυχία σου.
• Ένα άλλο έναυσμα μπορεί να είναι ένας ευκατάστατος φίλος σου. Μήπως υπάρχει κάποια περιοριστική πεποίθηση εκεί; Για παράδειγμα, «Μόνο οι απατεώνες είναι πλούσιοι» ή «Τα λεφτά βγαίνουν δύσκολα».

Μερικές φορές ξέρουμε ότι έχουμε προβλήματα να ξεπεράσουμε, αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να τα εντοπίσουμε.

Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας ή Coach μπορεί να σου προσφέρει ειλικρινή σχόλια, να σε βοηθήσει να προσδιορίσεις τι είναι αυτό που σε εμποδίζει, και να σε ενισχύσει ώστε να κάνεις τις αλλαγές που επιθυμείς. 

Πως να ξεπεράσεις τις περιοριστικές πεποιθήσεις

Είναι δύσκολο να τις αναγνωρίσεις, αλλά μπορεί να είναι ακόμα πιο δύσκολο να ξέρεις πως να αντιμετωπίσεις τις περιορισμένες πεποιθήσεις.

Αν πιστεύεις ότι δεν μπορείς να πετύχεις τους στόχους σου, θα σε εμποδίσει να ζήσεις μια πραγματικά ικανοποιητική ζωή. 

Αλλά δεν είναι αδύνατο να αντικαταστήσουμε μια περιοριστική πεποίθηση με μια πεποίθηση που μας ενδυναμώνει. 

Για να αναδιαμορφώσεις τη νοοτροπία σου, πρέπει να έχεις στρατηγικές που λειτουργούν για εσένα.

7 Συμβουλές για να ξεπεράσεις τις περιοριστικές σου πεποιθήσεις

1. Ρώτησε τον εαυτό σου τι θα συνέβαινε αν η συγκεκριμένη περιοριστική πεποίθηση είναι λανθασμένη.

Για παράδειγμα, εάν πιστεύεις ότι δεν θα βρεις ποτέ έναν/μια συμβατό/ή σύντροφο, αναρωτήσου: Τι θα συνέβαινε αν αυτό που πιστεύεις είναι λάθος;

Κάνε μια συζήτηση με τον εαυτό σου!

• «Αν είναι λάθος αυτό που πιστεύω, άρα θα βρω έναν κατάλληλο σύντροφο, τι θα έκανα;»

Θα άλλαζε κάτι στη ζωή σου, θα έκανες κάτι διαφορετικό;

• Αν πιστεύεις ότι «τα λεφτά βγαίνουν δύσκολα», και δοκιμάσεις να σκεφτείς ότι ίσως είναι λανθασμένη πεποίθηση, τι θα έκανες; Τι θα συνέβαινε αν πίστευες ότι τα λεφτά βγαίνουν εύκολα;

Αρνητικές Σκέψεις: Πως να Τις Μετατρέψεις σε Ευκαιρίες

2. «Σπρώξε» τον εαυτό σου να βγει έξω από τη ζώνη άνεσής σου και να ρισκάρεις, έστω για κάτι μικρό. 

• Στο παράδειγμα με τον/την σύντροφο, δοκίμασε να βγεις σε ένα νέο μαγαζί, ή να δεχθείς μια πρόσκληση σε ένα event που δεν συνηθίζεις. 

7 τρόποι να έλξεις την ιδανική σχέση (για σένα!)

• Στο παράδειγμα με τα λεφτά, δοκίμασε να γράψεις νέους τρόπους εισοδήματος, ίσως μια ευκαιρία που δεν είχες σκεφτεί πριν (είπαμε, μια περιοριστική πεποίθηση μπλοκάρει τις σκέψεις μας και τις δυνατότητές μας) ή να μιλήσεις με κάποιον που γνωρίζει περισσότερα από σένα για τα οικονομικά.
  

«Κακή» Σχέση με τα λεφτά; Μεταμόρφωσέ την!

Θυμήσου, Baby steps!

3. Γίνε δημιουργική/ος και αντικατέστησε την περιοριστική πεποίθηση με νέες πεποιθήσεις.

Παραδείγματα

• Αντί για «Δεν θα βρω ποτέ μια συμβατή σύντροφο», σε «Θα βρεθεί την κατάλληλη στιγμή για μένα».

Πώς μπορείς να είσαι έτοιμος/η, όταν έρθει η ώρα;

Μήπως είναι η στιγμή που θα κάνεις χώρο στο πρόγραμμά σου για εκείνη ή μήπως θα σε βοηθούσε να μαζέψεις τα πράγματα του πρώην σου και να τα πακετάρεις;

• Αντί για «Τα λεφτά βγαίνουν δύσκολα», σε «Τα λεφτά μπορούν να βγουν εύκολα» ή «Μαθαίνω να έχω καλή σχέση με τα λεφτά»
  
• Αντί για «Είμαι πολύ μεγάλη για ν’ αλλάξω αντικείμενο» σε «Αν μ’ ενδιαφέρει πραγματικά το νέο αντικείμενο, θα βρω τον τρόπο και τον χρόνο» ή «Ποτέ δεν είμαι πολύ μεγάλη/ος για ν’ ασχοληθώ με κάτι που με εμπνέει» 
  
• Αντί για «Είμαι πολύ εσωστρεφής για να πετύχω στη δουλειά μου» σε «Υπάρχουν πολλοί πετυχημένοι επιχειρηματίες που είναι εσωστρεφείς» (οι εσωστρεφείς είναι πάνω από το 50% του πληθυσμού!)
  

4. Δοκίμασε τις νέες σου πεποιθήσεις για να δεις αν είναι αληθινές.

• Επικοινώνησε με ανθρώπους που έχουν παρόμοιες πεποιθήσεις με εκείνες που θέλεις να δοκιμάσεις, τις νέες, ενδυναμωτικές πεποιθήσεις σου.
  

Εκείνη τη φίλη που βρήκε τον άνθρωπό της μετά τα πενήντα, τον συνάδελφο που έφυγε από τη δουλειά για να πραγματοποιήσει τα επαγγελματικά του όνειρα, τον έντιμο φίλο της αδερφής σου που τα πάει πολύ καλά με τα οικονομικά του.

• Μπορείς να διαβάσεις ένα καλό βιβλίο για να ενισχύσεις τις ενδυναμωτικές πεποιθήσεις σου, ή να δεις ένα σχετικό βίντεο.
  

Ό,τι κι αν αποφασίσεις να κάνεις, να θυμάσαι ότι δεν θα πιστέψεις αυτόματα τη νέα πεποίθηση, θα χρειαστεί ν’ ανοίξεις το μυαλό σου σε νέα δεδομένα. 

Και αυτό είναι το σημαντικό σε αυτό το βήμα – Ανοίγει το μυαλό σου σε νέες δυνατότητες και προοπτικές!

5. Να είσαι περήφανη/ος για την προσωπική σου ανάπτυξη και τη διεύρυνση της νοοτροπίας σου με ένα καθημερινό Ημερολόγιο Ανάπτυξης. 

Για παράδειγμα, γράψε κάθε μέρα ποιο μικρό βήμα ανάπτυξης έκανες, και στο τέλος γράψε Μπράβο! (Στο δικό μου ημερολόγιο γράφω YES! YOU’VE GOT THIS!)

Βάλε Εσένα σε Προτεραιότητα!

6. Βεβαιώσου ότι το περιβάλλον σου είναι οργανωμένο και απαλλαγμένο από ακαταστασία.

Ένα ακατάστατο περιβάλλον δημιουργεί ένα ακατάστατο μυαλό.

7. Φρόντισε την ψυχική σου υγεία και αξιολόγησε τακτικά τον τρόπο ζωή σου.

Ένα ημερολόγιο σκέψεων είναι πολύ βοηθητικό για να εκτονώνεις τα συναισθήματά σου και να ξετυλίγεις τις σκέψεις σου.

• Αν θέλεις να "καθαρίσεις" τις περιοριστικές σου πεποιθήσεις, ν' ανακαλύψεις και να αξιοποιήσεις τις εσωτερικές σου δυνάμεις, αναπτύσσοντας μια ισχυρή αυτο-εικόνα και αυξάνοντας την αυτοπεποίθησή σου, ρίξε μια ματιά στο Πρόγραμμα Sacred Self Coaching "The Hero Within!"

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις που έχεις τώρα δεν χρειάζεται να μείνουν για πάντα μαζί σου.

Καθώς αλλάζουμε, αλλάζουν και οι πεποιθήσεις μας. 

Κανείς δεν είπε ότι θα είναι εύκολο, αλλά θα αξίζει τον κόπο όταν κοιτάξεις πίσω και δεις πόσο αναπτύχθηκες και ωρίμασες. 

Το να ν' αναγνωρίσεις τις δικές σου περιοριστικές πεποιθήσεις και να τις ξεπεράσεις, θα χρειαστεί χρόνος και ενέργεια.

Τώρα που ξέρεις τι είναι οι περιοριστικές πεποιθήσεις, ήρθε η ώρα να τις αντιμετωπίσεις κατά μέτωπο!

Με την κατάλληλη υποστήριξη και τη δουλειά, ο καθένας μπορεί να ξεπεράσει τις περιοριστικές του πεποιθήσεις, και να αρχίσει να επιδιώκει μια ζωή με δυνατότητες και ευκαιρίες!

Με αγάπη,

Μαρία

Disclaimer: Οι πληροφορίες που παρέχονται παραπάνω, προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστούν συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία σχετικά με ιατρικές ή ψυχικές παθήσεις. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτόν τον ιστότοπο ή οποιοδήποτε σχετικό περιεχόμενο δεν πρέπει να λαμβάνονται ως ιατρική ή ψυχιατρική συμβουλή. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε οποιεσδήποτε αποφάσεις που σχετίζονται με τη σωματική ή ψυχική σας υγεία.