Πως να θεραπεύσεις τη σχέση σου με τα οικονομικά σου

«Δεν μου φτάνουν ποτέ τα λεφτά!»

«Πρέπει να δουλεύω σκληρά για να βγάλω χρήματα.»

«Δεν τα πάω καλά με τα οικονομικά.»

Δυστυχώς ακόμη και τώρα που μιλάμε, τα λεφτά είναι ένα θέμα ταμπού.

Είναι από τα ευαίσθητα θέματα που δεν θέλουμε να συζητάμε, γιατί αγγίζει πολλές ευαίσθητες χορδές.

Φυσικά, όπως καταλαβαίνεις, αν δεν δώσουμε προσοχή σε ένα θέμα, θα συνεχίσει να λιμνάζει και σίγουρα δεν θα διορθωθεί από μόνο του.

Γι’ αυτό ήθελα από καιρό να γράψω κάτι απλό για τη σχέση σου με τα χρήματα, ώστε να μπορέσεις να μεταμορφώσεις τη σχέση σου μαζί τους, από «μέσα» προς τα «έξω»!

Πριν ασχοληθούμε με το πως να μεταμορφώσεις τη σχέση σου με τα χρήματα, ας καταλάβουμε τι είναι η σχέση με τα οικονομικά μας.

Τα χρήματα είναι ακόμη ένα πράγμα που καταλαμβάνει χώρο στο μυαλό μας, όπως είναι το φαγητό, η κίνηση ή η εργασία. Σκέψου τη σχέση σου με τα τελευταία - φαγητό, άσκηση ή εργασία -  και ίσως να σε βοηθήσει να σκεφτείς λίγο πιο αποστασιοποιημένα πως είναι η σχέση σου με τα χρήματα. 

Πώς νιώθεις για τα χρήματα; 

• Τι συναισθήματα σου δημιουργούνται όταν τίθεται το θέμα των χρημάτων; 
• Έχεις κάποιο μοτίβο επαναλαμβανόμενων σκέψεων που προκύπτουν όταν αλληλεπιδράς με τα χρήματα; 

Όλα αυτά ενημερώνουν τη σχέση μας με τα χρήματα.

Τι είναι μια κακή σχέση με τα χρήματα;

Δεν πιστεύω ότι κάποιος είναι «κακός» με τα χρήματα. 

Αντίθετα, νομίζω ότι οι άνθρωποι έχουμε μη υγιή σχέση με τα χρήματα. 

Μια «κακή» σχέση διαφέρει από άτομο σε άτομο, αλλά γενικά, είναι όταν νιώθεις μια αίσθηση αδυναμίας απέναντι στα χρήματα. 

Αυτό μπορεί να μοιάζει με:

• Παρορμητικές αγορές
• Αλόγιστη χρήση πιστωτικών καρτών
• Αποφυγή διαχείρισης των οικονομικών σου
• Άρνηση να μιλήσεις για τα χρήματα ή να αναζητήσεις οικονομική υποστήριξη
• Αντιπάθεια ή εκδήλωση θυμού προς τα άτομα που νιώθουν οικονομικά ασφαλή
• Φόβος να ξοδέψεις χρήματα ακόμα και για τα απαραίτητα

Αυτή η κακή σχέση με τα χρήματα επηρεάζει και τις άλλες σχέσεις στη ζωή σου.

Για παράδειγμα, τα οικονομικά είναι μια μεγάλη αιτία διαζυγίου για πολλούς ανθρώπους και μπορεί να προκαλέσουν συγκρούσεις στις οικογένειες.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν κακή σχέση με τα οικονομικά τους αισθάνονται ότι τα χρήματά τους τους ελέγχουν, αντί να έχουν οι ίδιοι τον έλεγχο των χρημάτων τους. 

Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως άγχος σε σχέση με τα οικονομικά, ντροπή και στρες.

Λάθη στη σχέση μας με τα οικονομικά

Το μεγαλύτερο λάθος που βλέπω όταν οι άνθρωποι εργάζονται για τη σχέση τους με τα χρήματα είναι ότι πιστεύουν ότι μια συνήθεια ή ένα γεγονός θα διορθώσει τη σχέση τους με τα χρήματα.

 Για παράδειγμα, «Αν μπορούσα να τηρήσω μόνο τον προϋπολογισμό μου, τότε θα ένιωθα καλά με τα χρήματα»,

 ή το προσωπικό μου αγαπημένο, «Αν κέρδιζα περισσότερα, τότε δεν θα απέφευγα τα χρήματά μου». 

Πιστεύω ότι πρέπει να δουλέψουμε στη νοοτροπία μας και στη σχέση μας με τα χρήματα για να κάνουμε αυτές τις αλλαγές να διαρκέσουν. 

Για παράδειγμα, είναι δύσκολο να επιμείνεις σε έναν προϋπολογισμό όταν δεν έχεις οικονομικούς στόχους. 

Επίσης, είναι δύσκολο να κερδίσεις περισσότερα χρήματα όταν νιώθεις διχασμένος για τον καπιταλισμό.

Παράγοντες που επηρεάζουν τη σχέση σου με τα χρήματα

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν τη σχέση μας με τα οικονομικά γενικότερα, όπως

• η κουλτούρα μας
• η θρησκεία
• το φύλο
• η οικογένεια
• η ανατροφή
• ο περίγυρός μας
• η εκπαίδευσή μας
  

Μια αναδρομή στην παιδική σου ηλικία μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να κατανοήσεις την τρέχουσα σχέση σου με τα χρήματα. 

Καθώς ο εγκέφαλός μας πετυχαίνει το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξής του πριν από την ηλικία των επτά ετών, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι έρευνες ανακαλύπτουν ότι η οπτική μας για τα χρήματα, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών συνηθειών μας, καθορίζεται κυρίως μέχρι τα επτά μας χρόνια.

Η οικονομική αυτοφροντίδα σημαίνει να αφιερώσεις χρόνο για να εστιάσεις στα οικονομικά σου, και να δημιουργήσεις πιο υγιείς συνήθειες που οδηγούν σε καλύτερη οικονομική υγεία και γενική ευημερία.

Έτσι, σε προσκαλώ να δείξεις λίγη αγάπη στον εαυτό σου και να δώσεις στην οικονομική ευεξία σου την προσοχή που της αξίζει. 

Βήματα για να μεταμορφώσεις τη σχέση σου με τα χρήματα

Τώρα που ξέρεις λίγα πράγματα για το τι επηρεάζει τη σχέση σου με τα οικονομικά σου, ήρθε η ώρα να αρχίσεις να δημιουργείς μια καλή σχέση με τα χρήματα. 

Εδώ είναι τα βήματα για να μεταμορφώσεις τη σχέση σου!

Θυμήσου – τα χρήματα είναι μόνο ένα εργαλείο – μπορείς να αλλάξεις εντελώς τη σχέση σου μαζί τους.

1. Ποια είναι η τρέχουσα σχέση σου με τα χρήματα (Μείνε ειλικρινής)

Εξερεύνησε τις πεποιθήσεις και τις αξίες σου 

Συχνά, οι οικονομικές μας πεποιθήσεις και συμπεριφορές συνδέονται με το πως οι γονείς και οι φροντιστές μας ένιωθαν και διαχειρίζονταν τα χρήματά τους όταν ήμαστε παιδιά.

Κάνε ένα νοητικό ταξίδι πρώιμη παιδική σου ηλικία για να δεις τι μπορεί να έχεις «τσιμπήσει» σε σχέση με τα λεφτά.

• Μεγάλωσες σε ένα σπίτι όπου συνεχώς κάποιοι μάλωναν για τα χρήματα;
• Άκουγες (και πιστεύεις) ότι «Τα λεφτά βγαίνουν δύσκολα»

Ή «Για να πετύχω πρέπει να δουλεύω πολύ», ή «Οι πλούσιοι είναι απατεώνες»

• Έσπασε ποτέ ο αδερφός σου τον κουμπαρά σου και έκλεψε τα μετρητά που κέρδισες με κόπο; 

Όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν τον τρόπο που σχετίζεσαι με τα χρήματα.

Οι οικονομικές μας συνήθειες, κατά τη γνώμη μου, χτίζονται κυρίως για να μας προστατεύουν. 

• Εάν οι φροντιστές σου μάλωναν για την έλλειψη χρημάτων όλη την ώρα, είναι λογικό ότι ο παιδικός σου εγκέφαλος είπε:

 «Καλύτερα να κερδίσω πολλά χρήματα όταν μεγαλώσω, ώστε να αποτρέψω τους τσακωμούς». 

Ως ενήλικας, αυτό μπορεί να μοιάζει με το να κάνεις συνεχώς υπερωρίες ή να ψάχνεις για νέες ιδέες ως πρόσθετες ροές εισοδήματος. 

• Εάν ο αδερφός σου έκλεβε συχνά τα χρήματά σου, ως παιδί ίσως δημιούργησες μια πεποίθηση : «Θα γίνω καλύτερος στο να βρίσκω κρυψώνες για τα χρήματά μου για να τα κρατήσω ασφαλή». 

Ως ενήλικας, αυτό μπορεί να μοιάζει με το να κρατάς τα χρήματά σου σε διάφορους διαδικτυακούς λογαριασμούς υψηλής απόδοσης για να νιώθεις μια αίσθηση προστασίας για τα μετρητά σου. 

Αφιέρωσε λίγο χρόνο αξιολογώντας το πως αισθάνεσαι για τα χρήματα.

Ποιες είναι οι τρεις πρώτες λέξεις που έρχονται στο μυαλό όταν σκέφτεσαι τη λέξη «λεφτά»;

Σκέψου γιατί εμφανίζονται.

Η αναγνώριση αυτών των συνδέσεων είναι το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη νέων οικονομικών συνηθειών.

 Εάν δεν είσαι σίγουρος, σου προτείνω να δίνεις προσοχή στις σκέψεις και τα συναισθήματά σου όταν αλληλεπιδράς με τα χρήματα ή ασχολείσαι με οικονομικές εργασίες. 

Τι σκέφτεσαι και νιώθεις, βλέποντας τον μισθό σου στον τραπεζικό σου λογαριασμό, να πληρώνεις την πιστωτική σου κάρτα, όταν επισκευάζεις το αυτοκίνητό σου ή ακούς μια ιστορία για το χρηματιστήριο στο ραδιόφωνο. 

Το να ξέρεις που βρίσκεσαι τώρα μπορεί να σε βοηθήσει να  δεις που θέλεις να πας.

Έλεγξε τις οικονομικές σου συνήθειες 

Γράψε όλα τα έσοδα, τα έξοδα, τα χρέη και τις αποταμιεύσεις σου. 

Εάν αισθάνεσαι ήδη άγχος για τα οικονομικά σου, αυτό μπορεί να είναι μια τρομακτική άσκηση. 

Δυστυχώς, η αποφυγή του δεν θα εξαφανίσει τις δυσκολίες και μπορεί να επιδεινώσει την κατάστασή σου. 

Η αναγνώριση των οικονομικών σου συνηθειών θα σε βοηθήσει να δεις που μπορείς να βελτιωθείς και να φτιάξεις ένα σχέδιο για να προχωρήσεις.

2. Βλέπεις τα Εμπόδια;

Τι βλέπεις ως εμπόδιο σε μια καλή σχέση με τα οικονομικά σου; 

• Έχεις άγνοια των μηνιαίων εξόδων σου; 

Αν ναι, ίσως αποφεύγεις να κοιτάξεις τα αντίγραφα κίνησης τραπεζών ή να περιμένεις την τελευταία μέρα της προθεσμίας για τη φορολογική σου δήλωση. 

• Νιώθεις ντροπή; 

Πράγματα όπως "Δεν έδωσα αρκετά σε φιλανθρωπικούς σκοπούς" ή "Έπρεπε να είχα ζητήσει αύξηση;"

• Μήπως έχεις κάποιες περιοριστικές πεποιθήσεις που βρήκες στο πρώτο βήμα;

Περιοριστικές Πεποιθήσεις; Μην τις αφήνεις να σε σαμποτάρουν

3. Πως είναι μια υγιή σχέση με τα χρήματα (για σένα!)

 Οι περισσότεροι από τους πελάτες μου λένε ότι θέλουν μια σχέση με χρήματα που είναι εύκολη, που τους κάνει να νιώθουν σίγουροι και ήρεμοι. 

Αυτές οι λέξεις μπορεί να σου κάνουν «κλικ», μπορεί και όχι! 

Μπορείς να αποφασίσεις τι σημαίνει για σένα μια υγιής σχέση με τα χρήματα.

• Πώς θέλεις να είναι η σχέση σου με τα λεφτά; ΄
• Πώς θέλεις να νιώθεις;

Γράψε για τουλάχιστον δέκα λεπτά, χωρίς διακοπή, δημιουργώντας στο μυαλό σου την καλύτερη σχέση με τα οικονομικά που μπορείς να φανταστείς. 

Συνήθως, μια υγιής σχέση με τα χρήματα περιλαμβάνει:

• Ένα σχέδιο εξόδων ή προϋπολογισμό για τα χρήματά σου
• Να νιώθεις καλά με τα χρήματα που κερδίζεις
• Ένα σχέδιο αποταμίευσης ή ταμείο εκτάκτων αναγκών (Τ.Ε.Α)
• Να ζεις χωρίς χρέη ή να ασχολείσαι ενεργά για την εξόφληση του χρέους
• Να μπορείς να κάνεις αγορές χωρίς να νιώθεις ενοχές
• Να δουλεύεις προς τους οικονομικούς στόχους σου

Μπορείς να διακρίνεις κάποιους οικονομικούς στόχους;

Θέλεις να αγοράσεις ένα σπίτι; Να παντρευτείς τον επόμενο χρόνο; Να αποταμιεύσεις για τις σπουδές των παιδιών;Να ταξιδεύεις έξι μήνες τον χρόνο; Να «συνταξιοδοτηθείς» νωρίς;

Κανένα όνειρο δεν είναι πολύ μεγάλο!

4. Αποφάσισε ποιες υγιείς οικονομικές σκέψεις ή πρακτικές θέλεις να υιοθετήσεις 

Δεν είμαι εδώ για να σου πω τι πρέπει ή τι δεν πρέπει να κάνεις με τα χρήματά σου. Εσύ είσαι ο ειδικός για το πως θέλεις να είναι η σχέση σου μαζί τους. 

Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις για να ξεκινήσεις. 

• Η εβδομαδιαία εξέταση του τραπεζικού λογαριασμού σου φαίνεται σαν μια υγιής οικονομική συνήθεια; 
• Η καθημερινή καταγραφή εσόδων-εξόδων;
• Τι θα έλεγες να ξεκινήσεις τη μέρα σου με μια δήλωση, όπως: «Έχω αρκετή αυτοπεποίθηση για να διαχειρίζομαι τα χρήματά μου».

Άλλες καλές οικονομικές συνήθειες είναι 

• Δημιουργία ρεαλιστικού προϋπολογισμού και συχνός έλεγχος
• Εκπαίδευση στη διαχείριση οικονομικών (υπάρχουν πολλές δωρεάν πηγές)
• Αναζήτηση επαγγελματία

5. Στόχοι και Πλάνο 

Τώρα που ξέρεις τι χρειάζεται ν’ αλλάξεις, θέσε "έξυπνους" στόχους, βάσει του προηγούμενου βήματος. 

Δημιούργησε ένα πλάνο για την εφαρμογή αλλαγών, από το σημείο που βρίσκεσαι αυτήν τη στιγμή (κακή σχέση), μέχρι εκεί που θέλεις να βρεθείς. 

Δημιούργησε μικρά, διαχειρίσιμα βήματα για να φτάσεις εκεί και δράσε με τον ρυθμό που λειτουργεί για σένα, είτε είναι καθημερινά, εβδομαδιαία ή μηνιαία.

Φέτος θα πετύχεις τους στόχους σου!

Για παράδειγμα, ένας προϋπολογισμός σου επιτρέπει να ιεραρχήσεις τις δαπάνες σου εκ των προτέρων με βάση τις αξίες και τους μακροπρόθεσμους στόχους σου, ώστε να βεβαιωθείς ότι έχεις καλύψει πρώτα τα πιο σημαντικά στοιχεία.

6. Να είσαι ευγενική/ος με τον εαυτό σου

Οποιαδήποτε αλλαγή προσπαθείς να κάνεις, να θυμάσαι ότι η σκληρή αυτοκριτική δεν θα σε βοηθήσει, αντίθετα θα σε εμποδίσει να προχωρήσεις.

Θα κάνεις λάθη, θα κάνεις ένα βήμα πίσω (πιθανότατα πολλά!), και αυτά είναι μέσα στο πρόγραμμα.

Δοκίμασε να έχεις συμπόνια με τον εαυτό σου, και θα δεις ότι καθώς μαθαίνεις να φροντίζεις τον εαυτό σου, πετυχαίνεις τους στόχους σου με μεγαλύτερη άνεση και ευκολία.

 Αυτοσυμπόνια - 4 ασκήσεις για σένα που δεν ξέρεις πως να ξεκινήσεις

Πως να αποφύγεις μια «κακή» σχέση με τα χρήματα

Τώρα που ξέρεις πως να μετατρέψεις τη σχέση σου με τα χρήματα σε υγιή, ας βεβαιωθούμε ότι μπορείς να διατηρήσεις αυτή τη σχέση. 

Απόφυγε τις κακές οικονομικές συνήθειες δημιουργώντας νέες 

Οι καλύτερες οικονομικές συνήθειες μπορεί να μοιάζουν με  

• την αυτοματοποίηση των αποταμιεύσεών σου

Δεν περιμένεις μέχρι να ξοδέψεις το μεγαλύτερο μέρος του μισθού σου για να αποταμιεύσεις.   

• τακτικά ραντεβού με τα οικονομικά σου!

όταν αφιερώνεις ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για να εξετάσεις τα οικονομικά σου. Το κλειδί σε αυτό είναι να το κάνεις διασκεδαστικό.

Μπορείς να μαζευτείς με τους φίλους σου και να μοιραστείτε ένα μπουκάλι κρασί ενώ μιλάτε για τους οικονομικούς στόχους που έχει θέσει ο καθένας. Μπορείτε να βάλετε μουσική ή να ανάψετε μερικά κεριά ενώ αναθεωρείτε τον προϋπολογισμό σας.

Ο στόχος είναι να δημιουργήσεις συνήθειες γύρω από τα χρήματα που είναι ευχάριστες και εύκολες, ώστε να μην σκέφτεσαι πολύ να τις κάνεις.

Δώσε προσοχή στις σκέψεις και τις πεποιθήσεις σου για τα χρήματα

Πιστεύεις ότι τα χρήματα είναι κακά;

Πιστεύεις ότι οι άνθρωποι με πολλά χρήματα είναι κακοί;

Εάν πιστεύεις ότι τα χρήματα είναι κακό πράγμα, δοκίμασε μια νέα οπτική.

Άρχισε να βλέπεις και να καταγράφεις το καλό που μπορεί να γίνει με χρήματα.

Όταν τα χρήματα βρίσκονται στα χέρια ανθρώπων που έχουν καλές προθέσεις, μπορούν να προσφέρουν καταφύγιο, τροφή και πόρους. Τα χρήματα μπορούν να σε βοηθήσουν να αποκτήσεις αυτό που χρειάζεσαι.

Όταν αρχίσεις να αλλάζεις τις σκέψεις σου σχετικά με τη χρήση των χρημάτων, μπορείς να δεις ότι τα χρήματα είναι μόνο ένα εργαλείο και έχεις τη δύναμη να χρησιμοποιήσεις αυτό το εργαλείο όπως θέλεις.

Αφιέρωνε χρόνο με άτομα που υποστηρίζουν την υγιή σχέση σου με χρήματα

Φαντάσου να περνάς τον περισσότερο χρόνο σου με συναδέλφους που παραπονιούνται για τη δουλειά. Με τη σειρά σου, θα άρχιζες να παραπονιέσαι για και να δημιουργούνται δυσάρεστα συναισθήματα για τη δουλειά σου. 

Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τα χρήματα.

Αφιέρωσε χρόνο με άτομα που μιλούν για την αύξηση των αποταμιεύσεών τους και τις επενδύσεις, ώστε να είναι οικονομικά ασφαλείς. 

Σκέψου τους ανθρώπους στη ζωή σου που είναι ευτυχισμένοι και εργάζονται σε περιβάλλοντα που απολαμβάνουν.

Αυτοί είναι συχνά οι άνθρωποι που έχουν καλή σχέση με τα χρήματα και μπορούν να σε υποστηρίξουν ενώ μεταμορφώνεις τη σχέση σου με τα χρήματα.

Αφαίρεσε ό,τι δεν υποστηρίζει τη νέα υγιή σχέση

Όπως και στη δημιουργία νέων συνηθειών, προσπάθησε να εξαλείψεις ή να περιορίσεις πράγματα στη ζωή σου που δεν υποστηρίζουν μια υγιή σχέση με τα χρήματα.

Αυτό μπορεί να μοιάζει με τη μετάβαση από τις πιστωτικές κάρτες στη χρήση μετρητών για τη διακοπή των αλόγιστων δαπανών. Μπορείς επίσης να μείνεις μακριά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να μην δελεάζεσαι από influencers που προσπαθούν να σε πείσουν να κάνετε συγκεκριμένες αγορές.

Ακόμη και ο περιορισμός της τηλεόρασης μπορεί να είναι χρήσιμος όταν μεταμορφώνεις τη σχέση σου με τα χρήματα, απελευθερώνοντάς σε από τον πειρασμό του καταναλωτισμού.

Ορίστε!

Τώρα ξέρεις ποια είναι η σχέση σου με τα λεφτά, κατανοείς τους παράγοντες που συμβάλλουν στη σχέση σου μαζί τους, μπορείς να εντοπίσεις περιοριστικές σκέψεις ή συμπεριφορές, και έχεις ένα σχέδιο δράσης για να ξεκινήσεις να μεταμορφώνεις αυτή την τόσο σημαντική σχέση.

Η οικονομική αυτοφροντίδα είναι μια συνεχής διαδικασία.

Κάνε τη συνήθεια και αφιέρωσε χρόνο για να βελτιώνεις. 

Ακριβώς όπως η άσκηση, όσο περισσότερο ασκείσαι, τόσο πιο εύκολο γίνεται!

Με αγάπη,

Μαρία

Disclaimer: Οι πληροφορίες που παρέχονται παραπάνω, προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστούν συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία σχετικά με ιατρικές ή ψυχικές παθήσεις. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτόν τον ιστότοπο ή οποιοδήποτε σχετικό περιεχόμενο δεν πρέπει να λαμβάνονται ως ιατρική ή ψυχιατρική συμβουλή. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε οποιεσδήποτε αποφάσεις που σχετίζονται με τη σωματική ή ψυχική σας υγεία.