Υγιής θετικότητα ή τοξική; 

Η θετικότητα αναφέρεται στην τάση μας να είμαστε αισιόδοξοι στη ζωή.

Περιλαμβάνει συναισθήματα όπως η ευγνωμοσύνη  και η χαρά, καθώς και μια νοοτροπία θετικής αξιολόγησης. 

Ίσως έχεις ακούσει ότι η θετική στάση για τη ζωή είναι σημαντική για την ευτυχία μας. 

Από την άλλη πλευρά, ίσως ένιωσες ενόχληση, θυμό ή άβολα όταν σου επιβλήθηκε η θετικότητα. 

Πράγματι, η θετικότητα μπορεί να είναι πολύ καλή για την ευημερία, αρκεί να μην τη χρησιμοποιούμε για να αποφύγουμε ή να καταστείλουμε δυσάρεστα συναισθήματα. 

Τότε, μπορεί να γίνει τοξική.

Τοξική Θετικότητα

Ως τοξική θετικότητα ορίζεται η πεποίθηση πως όσο δύσκολη κι αν είναι μια κατάσταση, «πρέπει» να έχεις μια θετική και αισιόδοξη στάση και νοοτροπία απέναντί της. 

Έτσι, απορρίπτεις ή καταπιέζεις το άγχος, τη λύπη, την αρνητικότητα, και άλλες δυσάρεστες εμπειρίες που εμπλέκονται.

Μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς την υγιή από την τοξική θετικότητα. 

Για παράδειγμα, αν κάποιος μας πει: «Κοίτα τη θετική πλευρά», μπορεί να νιώσουμε ότι μειώνει ή απορρίπτει τα δυσάρεστα συναισθήματά μας. 

Έτσι, μπορεί να βιώνουμε τις φαινομενικά θετικές συμβουλές από φίλους ως τοξική θετικότητα.

Επειδή τα δυσάρεστα συναισθήματα, ορίζοντάς τα λανθασμένα ως αρνητικά, είναι εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να ικανοποιήσουμε σημαντικές ανάγκες, είναι σημαντικό να μην τα διώχνουμε χωρίς αναγνώριση. 

Παραδείγματα τοξικής θετικότητας:

• Λες «Σήμερα είναι μια κακή μέρα». 

Τοξική απάντηση: «Ναι, αλλά έχεις τόσα πολλά για τα οποία πρέπει να είσαι ευγνώμων».

• Λες «Δεν ξέρω αν μπορώ να έχω σχέση με την αδελφή μου. Δεν μου φέρεται καλά, ούτε με σέβεται». 

Τοξική απάντηση: «Είναι οικογένεια. Πρέπει να την αγαπάς ό,τι κι αν γίνει».

• Λες «Αυτή η δουλειά είναι χάλια». 

Τοξική απάντηση: «Είσαι τυχερός που έχεις ακόμη και δουλειά».

Σε αυτά τα παραδείγματα, κάποιος χρησιμοποιεί τη θετικότητα για ν' απαλλαγεί από τις αληθινές και δυσάρεστες (ή αλλιώς «αρνητικές») εμπειρίες του.

Από την άλλη, ας πούμε ότι ένας φίλος μας λέει: «Ε, δεν πειράζει να μην είσαι καλά.»

Δείχνει συμπόνια και αποδέχεται τα δυσάρεστα συναισθήματά μας.

Αυτή η προσέγγιση δεν είναι τοξική γιατί δεν υποτιμάει τα συναισθήματά μας, ούτε μας αναγκάζει να νιώσουμε κάτι που δεν θέλουμε να νιώσουμε.

Αυτοσυμπόνια - 4 ασκήσεις για σένα που δεν ξέρεις πως να ξεκινήσεις

Πότε η θετικότητα γίνεται τοξική;

Πώς μπορείς να καταλάβεις ότι η θετικότητα είναι τοξική; 

Ίσως είναι ευκολότερο να την διακρίνεις βλέποντάς την σε άλλους, αλλά παρατήρησε και μέσα σου τα παρακάτω σημάδια.

Σημάδια τοξικής θετικότητας

• Κρύβεις τα αληθινά σου συναισθήματα
• Προσπαθείς να προσπεράσεις την κατάσταση απορρίπτοντας το δυσάρεστο συναίσθημα
• Νιώθεις ενοχές για το δυσάρεστο συναίσθημά σου
• Μειώνεις τις εμπειρίες σου, αλλά και των άλλων, με θετικά αποφθέγματα και δηλώσεις
• Προσπαθείς ν' αλλάξεις γρήγορα την οπτική σου («θα μπορούσε να είναι χειρότερα»), αντί να δώσεις αξία σε αυτό που νιώθεις αυτή τη στιγμή
• Επικρίνεις, ή ακόμη και ντροπιάζεις τους άλλους όταν εκφράζουν οτιδήποτε άλλο έκτος από θετικότητα
• Απαξιείς καταστάσεις που σε ενοχλούν, με μια στάση «Ε, οκ, είναι αυτό που είναι»

Βρήκες κάτι που κάνεις;

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι ένα ευχάριστο συναίσθημα είναι καλό, και όσο πιο ευχάριστο (θετικό) τόσο καλύτερα, σωστά; 

Λοιπόν, αποδεικνύεται ότι το πολύ θετικό συναίσθημα μπορεί στην πραγματικότητα να είναι κακό, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί παράγοντα κινδύνου για μανία (Gruber, Johnson, Oveis, & Keltner, 2008). 

Οπότε, το πολύ θετικό συναίσθημα μπορεί στην πραγματικότητα να λειτουργήσει αρνητικά.

Η εμμονή με την ευτυχία και η υπερβολική εστίαση στο να νιώθουμε «καλά» έχει επίσης αποδειχθεί ότι βλάπτει την ευημερία μας.

Συχνά, δημιουργεί μια ασυμφωνία μεταξύ του πως νιώθουμε τώρα και του πως θέλουμε να νιώθουμε. 

Πράγματι, το να έχουμε εξαιρετικά υψηλές προσδοκίες για την ευτυχία τείνει να βλάπτει την ψυχική μας υγεία. 

Πως να έχεις υγιή θετικότητα

Για να είσαι πραγματικά θετική/ος προς τον εαυτό σου και τους άλλους, και να μην «πέσεις» στην παγίδα της τοξικής θετικότητας, προσπάθησε να εστιάσεις στα παρακάτω:

• Αναγνώρισε και αποδέξου αυτό που νιώθεις.
• Προσπάθησε να μην κρίνεις το συναίσθημά σου ως «καλό» ή «κακό»

Δεν υπάρχουν καλά και κακά συναισθήματα, αλλά υπάρχουν σίγουρα ευχάριστα και δυσάρεστα!

• Όταν κάποιος μειώνει αυτό που νιώθεις, δες το συμπονετικά και βάλε όρια. Ίσως ο άλλος δεν αποδέχεται τα δικά του δυσάρεστα συναισθήματα
• Θυμήσου ότι όλα τα συναισθήματα είναι αγγελιοφόροι. Έχουν τουλάχιστον τρεις λειτουργίες, και αν τα επεξεργαστούμε θα μας προσφέρουν σημαντική αυτογνωσία.

1. Είναι προειδοποιητικά σημάδια για μας βοηθήσουν ν’ αναγνωρίσουμε προβλήματα

2. Μας κινητοποιούν να αλλάξουμε (e-motion δημιουργία κίνησης)

3. Μας βοηθούν να συνδεθούμε με άλλους ανθρώπους

Πως θα ανακουφίσεις γρήγορα το άγχος και τα συναισθήματά σου - Ασκήσεις ρύθμισης

Η τοξική θετικότητα μπορεί να είναι δύσκολη. 

Τα οφέλη της θετικότητας είναι πολύ αληθινά και εντυπωσιακά, αλλά ταυτόχρονα, είναι εύκολο να γίνει η θετικότητα τοξική, εάν αγνοούμε και καταπιέζουμε τα αυθεντικά συναισθήματά μας. 

Ελπίζω να έμαθες πως να αναγνωρίζεις τα σημάδια της και να την αποτρέπεις, ώστε να είσαι ο εαυτός σου και να λάβεις τα δώρα που έχει να σου προσφέρει η υγιής θετικότητα.

Με αγάπη,

Μαρία

Disclaimer: Οι πληροφορίες που παρέχονται παραπάνω, προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστούν συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία σχετικά με ιατρικές ή ψυχικές παθήσεις. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτόν τον ιστότοπο ή οποιοδήποτε σχετικό περιεχόμενο δεν πρέπει να λαμβάνονται ως ιατρική ή ψυχιατρική συμβουλή. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε οποιεσδήποτε αποφάσεις που σχετίζονται με τη σωματική ή ψυχική σας υγεία.