Ορισμένα links είναι affiliate, πράγμα που σημαίνει ότι ίσως λάβω μικρή προμήθεια — χωρίς έξτρα χρέωση για εσένα. Ευχαριστώ για τη στήριξή σου!

Εμπνευσμένο από το βιβλίο «Atomic Habits» του James Clear

Ο Σεπτέμβρης πάντα φέρνει μαζί του μια αίσθηση νέας αρχής.

Είναι ο μήνας που οι διακοπές τελειώνουν, η καθημερινότητα ξαναμπαίνει σε ρυθμό και μαζί της ξυπνάει η ανάγκη για περισσότερη οργάνωση, στόχους και αλλαγές.

Πόσες φορές όμως έχεις βάλει στόχους και τελικά ένιωσες απογοήτευση όταν δεν τους πέτυχες;

Η αλήθεια είναι ότι δεν φταίει η πρόθεσή σου. Ούτε η θέληση σου.

Απλώς, ίσως χρειάζεται να αλλάξεις τον τρόπο με τον οποίο βλέπεις την πρόοδο. 

Στο προηγούμενο άρθρο μου «Γιατί Δεν Αλλάζουμε; Οι Συνήθειες που μας Ορίζουν» μιλήσαμε για το πώς οι συνήθειες είναι καθρέφτης της ταυτότητάς μας και γιατί η αλλαγή συχνά δεν κρατάει. 

Στο εξαιρετικό βιβλίο «Atomic Habits», ο James Clear μας προσκαλεί να δούμε πέρα από τους στόχους και να εστιάσουμε σε κάτι πιο ουσιαστικό:

στα συστήματα που οδηγούν στην αλλαγή.

Οι στόχοι δεν είναι το πρόβλημα – αλλά και δεν είναι η λύση

Οι στόχοι είναι χρήσιμοι για να ορίσουμε την κατεύθυνση.

Αλλά δεν είναι αυτοί που δημιουργούν αποτελέσματα.

«Δεν ανεβαίνεις στο επίπεδο των στόχων σου. Πέφτεις στο επίπεδο των συστημάτων σου.»

James Clear

Ο στόχος να χάσεις 5 κιλά είναι υπέροχος.

Αλλά αυτό που τελικά θα σε οδηγήσει εκεί είναι:

• Το αν έχεις φροντίσει να υπάρχει φαγητό που σε στηρίζει στο σπίτι.

• Το αν το περπάτημα ή η άσκηση έχουν ενταχθεί φυσικά στην καθημερινότητά σου.

• Το αν κοιμάσαι επαρκώς ώστε να έχεις ενέργεια.

Δηλαδή: όχι ο στόχος, αλλά το σύστημα.

 Στόχοι vs Συστήματα – Μια απλή εξήγηση

Ο Clear ορίζει έτσι τη διαφορά:

Στόχοι

Τι είναι; Τα αποτελέσματα που θες

Πότε σε απασχολούν; Όταν σκέφτεσαι το μέλλον

Πού εστιάζεις; Στον προορισμό

Τι επηρεάζουν; Τη διάθεση σου

Συστήματα

Τι είναι; Οι διαδικασίες που ακολουθείς καθημερινά

Πότε σε απασχολούν; Όταν δρας στο παρόν

Πού εστιάζεις; Στη διαδρομή

Τι επηρεάζουν; Το αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα

Το λάθος που κάνουμε με τους στόχους

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν κοινούς στόχους:

• Όλοι οι αθλητές θέλουν να κερδίσουν.

• Όλοι οι υποψήφιοι θέλουν να πετύχουν.

• Όλοι οι επαγγελματίες θέλουν να αναπτυχθούν.

Αυτό σημαίνει πως ο στόχος από μόνος του δεν ξεχωρίζει εκείνους που τον πέτυχαν από εκείνους που δεν τον πέτυχαν.

Τι τους ξεχωρίζει;

Tο τι κάνουν καθημερινά, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα.

Δηλαδή, τα συστήματα.

Σκέψου έναν τενίστα που κοιτάει συνεχώς το ταμπλό με το σκορ…

Δεν πρόκειται να παίξει καλύτερα έτσι. Θα παίξει καλύτερα αν έχει εξασκηθεί, αν έχει πειθαρχία, αν ξέρει πώς να διαχειριστεί το άγχος. 

Δηλαδή, αν έχει καλό σύστημα.

Και τι συμβαίνει όταν πετυχαίνεις τον στόχο;

Ένα άλλο πρόβλημα με τους στόχους είναι ότι είναι… στιγμιαίοι.

Πετυχαίνεις κάτι → νιώθεις επιτυχία → και μετά τι;

• Αν δεν υπάρχει υποδομή από πίσω, η αλλαγή δεν κρατάει.

• Όταν το μόνο που μας ωθεί είναι ο στόχος, συχνά επιστρέφουμε στις παλιές συνήθειες μόλις φτάσουμε στο "τερματισμό".

Γι’ αυτό βλέπουμε ανθρώπους να ξαναπαίρνουν βάρος, να χάνουν τη φόρμα τους ή να χάνουν την έμπνευση μόλις πετύχουν τον "στόχο".

«Ο σκοπός του να χτίζεις συστήματα δεν είναι να φτάσεις κάπου. Είναι να μείνεις εκεί.»

Η νοοτροπία που αλλάζει τα πάντα

Ο James Clear προτείνει να δεις την πρόοδό σου όχι σαν ένα project με τέλος, αλλά σαν τρόπο ζωής.

Δηλαδή,

• να δεις τον εαυτό σου όχι ως κάποιον που θέλει να γράψει ένα βιβλίο, αλλά ως συγγραφέα που γράφει κάθε μέρα, έστω και λίγο.
• Να μη βλέπεις τον στόχο να “έχεις γυμνασμένο σώμα”, αλλά να σκέφτεσαι “είμαι το άτομο που φροντίζει το σώμα του κάθε μέρα”.

Μπορεί να φαίνεται σαν λεπτομέρεια, αλλά η διαφορά είναι τεράστια.

Όταν χτίζεις σύστημα, δεν εξαρτάσαι πια από το κίνητρο, αλλά από τον ρυθμό.

.

Πώς να ξεκινήσεις να χτίζεις το δικό σου σύστημα

Μερικές πρακτικές ιδέες, αν θέλεις να βάλεις σε εφαρμογή τα παραπάνω:

1. Ξεκίνα με μικρά πράγματα

Δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά. 

Μόνο κάτι που να είναι εφικτό κάθε μέρα (π.χ. 5 λεπτά journaling, 10 squats, 1 παράγραφο).

2. Σύνδεσε τη νέα σου συνήθεια με μια ήδη υπάρχουσα

Π.χ. μετά τον καφέ → γράφω 3 προτάσεις στο τετράδιο μου.

Αυτό λέγεται "habit stacking" και είναι πολύ ισχυρό.

3. Δημιούργησε περιβάλλον που σε υποστηρίζει

Έχεις τα υλικά σου έτοιμα; Το τετράδιο στη θέση του; Τα παπούτσια δίπλα στην πόρτα;

4. Σκέψου τον ρόλο, όχι τον στόχο

Αντί να πεις “θέλω να διαλογίζομαι”, πες “είμαι ο άνθρωπος που αφιερώνει χρόνο στη σύνδεση με τον εαυτό του”.

Το ερώτημα δεν είναι «τι θέλω να πετύχω;»

Είναι: «ποιον εαυτό θέλω να χτίσω μέσα από όσα επαναλαμβάνω καθημερινά;»

Αυτός είναι ο πυρήνας του βιβλίου Atomic Habits. Και ίσως και ο πυρήνας μιας ζωής με αλήθεια, ελευθερία και συνέπεια.

Αν σήμερα σταματήσεις να κυνηγάς τα αποτελέσματα…

και αρχίσεις να καλλιεργείς τα συστήματα…

τα αποτελέσματα θα έρθουν από μόνα τους.

Μα πάνω απ’ όλα, θα μένουν.

Οι στόχοι είναι σημαντικοί, αλλά τα συστήματα είναι εκείνα που μας στηρίζουν καθημερινά. 

Αν θες να εμβαθύνεις περισσότερο στο γιατί η αλλαγή συχνά φαίνεται δύσκολη, μπορείς να ρίξεις μια ματιά και στο προηγούμενο άρθρο μου «Γιατί Δεν Αλλάζουμε; Οι Συνήθειες που μας Ορίζουν».

Δεν υπάρχει «σωστή στιγμή» για ν’ αλλάξεις.

Αλλά κάθε στιγμή είναι μια ευκαιρία να ξεκινήσεις να σκέφτεσαι διαφορετικά.

Όχι με πίεση, αλλά με φροντίδα.

Η ερώτηση είναι:

Ποιο μικρό σύστημα μπορείς να χτίσεις σήμερα — που να τιμά τον άνθρωπο που θέλεις να γίνεις;

Αν θέλεις να διαβάσεις το βιβλίο του James Clear στα ελληνικά, μπορείς να το βρεις εδώ. 

Με αγάπη, 

Μαρία 

Disclaimer: Οι πληροφορίες που παρέχονται παραπάνω, προορίζονται αποκλειστικά για ενημερωτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστούν συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία σχετικά με ιατρικές ή ψυχικές παθήσεις. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτόν τον ιστότοπο ή οποιοδήποτε σχετικό περιεχόμενο δεν πρέπει να λαμβάνονται ως ιατρική ή ψυχιατρική συμβουλή. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε οποιεσδήποτε αποφάσεις που σχετίζονται με τη σωματική ή ψυχική σας υγεία.